7 Soruda Fitoterapi
Fitoterapi Nedir?
Bitkisel tedavi anlamına gelen fitoterapi insanlık tarihi kadar eski bir tıbbi tedavi yöntemidir. Fitoterapi, geleneksel Çin tıbbının önemli bir parçasıdır. Uzun yıllar Asya’da birçok kronik hastalığın tedavisinde kullanılmıştır. Geçmişten gelen bilgi birikimi ve modern tıbbın sağladığı faydalar ile tıbbi bitkiler artık çok daha iyi tanınmakta ve daha doğru şekilde işlenebilmektedir.
Fitoterapi Bilimsel mi?
Tıbbi bitkilerin kullanıldığı fitoterapi, Dünya Sağlık Örgütü ve Sağlık Bakanlığı tarafından bilimsel bir tedavi yöntemi olarak tanımlanmaktadır. Pozitif bitki listesinde yer alan tıbbi bitkiler birçok açıdan klinik araştırmalardan geçer hastalıklar açısından laboratuvar incelemeleri yapılır, doğru kullanımı açısından bilimsel mercek altına alınır ve bu alanda ilgili doktorlara eğitimler verilir.
Bitkisel tedavide yalnız bir bitkiden veya o bitkinin özünden faydalanılmaz. Birden çok bitkinin hastalıklar üzerine etkili olan maddelerinin bir araya gelmesiyle hastalıklara karşı koruyucu ve tedavi edici etkiler oluşturulmaktadır.
Tıbbi bitkilerinin etkileri bugün birçok bilimsel araştırmanın ana konudur. Kalp-damar hastalıkları, diyabet, astım, KOAH, gibi birçok hastalığın yanı sıra kanser gibi hastalıklar için de tıbbi bitkilerinin çok yönlü etkilerinin olduğu ortaya konulmuştur. Birçok tıbbi bitki doğal antioksidan özelliğine sahiptir aynı zamanda bağışıklığı güçlendirici etkileri sayesinde hastalıklarla mücadelede etkin rol oynar.
Fitoterapi Alternatif Tıp mı?
Bitkisel tedavi için çoğu zaman alternatif tıp tanımlaması yapılır fakat bu tanımlama bitkisel tedavinin yanlış anlaşılmasına sebep olmaktadır. Çünkü fitoterapi modern tıbbın yerine tercih edilebilen bir tedavi yöntemi değildir. Aksine modern tıbbi tedavi metotlarını destekleyici şekilde kullanılmaktadır. Fitoterapi Geleneksel ve tamamlayıcı tıbbın bir dalıdır. Hastalıklarla baş etmek edebilmek için destekleyici ve tamamlayıcı rol oynar.
Tamamlayıcı bir tıbbi tedavi yöntemi olan fitoterapi, hasta merkezli bir bakış açısını ortaya koymak zorundadır.
Her Bitki Tüketimi Fitoterapi midir?
Fitoterapi bu alanda eğitim ve sertifika almaya hak kazanmış ve uzman tıp doktorları tarafından yapılmaktadır. Yani kulaktan dolma bilgilerle aktardan alınan çaylar ile yapılabilen bir tedavi olmaktan çok uzaktır. Kaldı ki hastalar için hangi tıbbi bitkinin iyi oluğunu yine geleneksel ve tamamlayıcı tıp alanında uzman olan doktorlar bilmektedir.
Fitoterapide tıbbi bitkiler hakkında bilinmesi gerekilenler.
- Hangi etken maddenin hangi hastalıklarda kullanılması gerektiğinin bilinmesi gereklidir.
- Hangi tıbbi bitkinin hangi cinsinin kullanılması gerektiğinin bilinmesi gereklidir.
- Tıbbi bitkinin yetiştiği coğrafi ve iklim koşullarının bilinmesi gerekilir.
- Hasat zamanının bilinmesi gerekilir.
- Tıbbi bitkinin nasıl hasat edildiğinin bilinmesi gereklidir.
- Tıbbi bitkinin nasıl saklandığının bilinmesi gerekilir.
- Tıbbi bitkinin etken maddelerinin hangi yöntemle çıkarıldığının bilinmesi gerekilir.
- Etken maddesinin kalitesinin bilinmesi gerekilir.
- Hangi etken maddelerin hangi hastalıklarda bir araya getirilmesi gerektiğinin bilinmesi gerekilir.
- Etken maddelerin ne kadar dozda alınması gerektiğinin bilinmesi gerekilir.
Dolayısıyla bir bitkiyi bu bilgilerden uzak bir şekilde kullanmak fitoterapi değildir.
Fitoterapinin Yan Etkileri Var mı?
Fazla su içmek bile vücuda zarar verebiliyorken bir tıbbi bitkiyi ne şartlarda ve ne kadar kullanmanız gerektiğini bilmeden kaynatıp içmek tıbbi bir yaklaşım değildir. Zehir ve ilaç arasındaki doz farkını yalnızca uzman doktorlar bilir.
Eğitimli doktorlar olmadan yapılan bitkisel tedavi elbette yan etkilere sahiptir. Fakat uzman doktorlar tarafında yapılan fitoterapide hastanın hikayesi iyi bir şekilde araştırıldığından yan etkisi olabilecek alerjenler ortaya konulduğundan yan etki söz konusu değildir.
Hastanın fitoterapiye uygun olup olmadığı araştırılıp sonrasında tedaviye kabul edilmesi gerekmektedir. Yine hastanın tüm sağlık raporları incelenip uygun tedavi biçimi tercih edilmektedir.
Fitoterapi Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Fitoterapi birçok kronik hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır. Damar yapısı üzerine katkıları, damar açıcı özellikleri sayesinde kalp-damar hastalıklarında sıkça tercih edilir. Beta hücreleri yenileyici kandaki glukoz seviyelerini düşürücü etkileri sebebi ile şeker hastalığında kullanılır.
Bitkisel tedavinin yaygın kullanıldığı hastalıklar;
- KOAH
- Astım
- Fibromiyalji
- Diyabet
- Kalp-damar hastalıkları
Fitoterapinin Hastalıklar Üzerine Etkileri Nelerdir?
Bitkisel tedavide kullanılan tıbbi bitkilerin çoklu yönlü etkilerin vardır. Bu etkilerden bazıları tedavi edici bazıları koruyucu bazıları hastalığın yarattığı tahribatı gidericidir. Fakat genel olarak modern tıbbi tedavi yöntemlerini tamamlayıcı ve destekleyici etkileridir.
Fitoterapinin koruyucu etkileri sayesinde hasta olmadan da önlem amaçlı tercih edilebilir bir tedavi metodu olduğunu da belirtmekte fayda var.
Son olarak;
Fitoterapi çağımızın yükselen tedavi yöntemlerinden biridir. Tıbbi bitkilerin etkililiğinin bugün daha iyi biliyor olması ve etkilerinin insanlar tarafından da deneyimleniyor olması fitoterapinin popülaritesini arttıran etkenler arasında.
Fitoterapi hakkında en çok merak edilen 7 soruyu kısaca açıkladık. Fitoterapi ve hastalıklar hakkında hazırladığımız kısa videolara göz atarak daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.
Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uzmanı Dr. Ahmet Özen‘e ulaşarak bilgi ve destek isteyebilirsiniz.
Kaynaklar;
https://www.ttb.org.tr/STED/sted0805/titoterapi.pdf
